EKMEK VE BAYRAK

İnsanların en temel ihtiyaçları, bütün canlılar gibi üremek, beslenmek, barınacak bir yere sahip olmak, sağlıklı yaşamaktır. Kısacası refahtır. Bu kavramların simgesi EKMEK’tir.

Politik mücadelede de insanların temel beklentisi ekmekte yoğunlaşır. İnsanlar bunun için çalışıp durur, ekmeği büyütmek için örgütlenir, gösteriler, grevler yapar. Halk kitleleri, hangi parti onlara daha çok ve kaliteli ekmek sunuyorsa, ekmekte temsil edilen refah vaadinde bulunursa ona eğilim duyar. Kitleler kendi sınıf çıkarları doğrultusunda bilinçlenirse bizzat ekmek teknesinin yani devletin başına geçmeye çalışırlar.

Biz insanlar, yalnız maddi refah peşinde koşan yaratıklar değil, aynı zamanda moral değerleri de olan sosyal varlıklarız. Kişisel onur sahibiyiz. Topluluk halinde yaşadığımızdan millî onurumuz da vardır. Bunları dinî ve millî kavramlarla, işaretlerle, seslerle ifade ederiz. Bütün bunların temsilcisi ise BAYRAK’tır.

Bayrak,  ister bez üzerine çizilmiş bir şekil, madeni bir simge, bir marş veya dua, isterse Hıristiyanlarda çan sesi, Müslümanlarda ezan biçiminde bir çağrı olsun, o topluluğu birbirine yaklaştırır, insanları bir arada tutar, onlara gurur ve güvenlik duygusu verir.

İnsanlar ekmeksiz de bayraksız da yapamaz. Ancak bunlardan biri bazen öne çıkabilir. Yurt işgale uğradığında veya millet bir hakaret karşısında kaldığında bayrak, barış zamanlarında ise ekmek öne çıkar. Millî direnişlerde kahraman unvanını kazananlar, barış zamanında ekmeğin çoğunu kendilerine ayırır ve halkı aç bırakırlarsa zaman içinde gözden düşerler.

Ülkemiz siyasetinde uzun zamandan beri bazı odaklar halka ekmek vaadinde bulunurken, diğer bazıları bayrak siyasetine ağırlık veriyordu. Ancak bu iki simge birbirinden koptuğu, birbirini tamamlamadığı zaman siyasi başarısızlık kaçınılmazdır. Yalnız bayraksız bir ekmek siyaseti, kitleleri dağıtır. Kim ekmeği daha çok veriyorsa onun kölesi yapar. Böyle toplumların geleceği yoktur. Yalnız ekmeksiz bir bayrak siyaseti de kitleleri vatan savunmasından ve millet sevgisinden uzaklaştırır.

Uzun bir süreye yayılan geçmişimizi bir yana bırakırsak 2002’de iktidara gelen AKP, yoksul kesimi kazanmak için ekmek siyasetine ağırlık verdi. Buna karşılık orta sınıf aydınlarını temsil eden örgütler, devletin muhafazakârlaştırılma ve kendi değerlerinin dışlanması siyasetine karşı ay yıldızlı bayraklarla meydanlara koştu. Coşkuyla Onuncu Yıl Marşlarını söyledi. Bazı belediyeler yüz binlerce bayrak dağıttı. Millî bayram günlerinde Şimdiye kadar hiç görülmediği kadar, hatta bütün yıl boyunca kalacak biçimde evlerin balkonlarına bayraklar asıldı.

AKP’nin de kendi bayrakları yok değildi. Daha çok Osmanlılık, fütuhat ve dini simgeleri içeren bu bayrakları gitgide daha göze görünür kılmakla birlikte, millî simgeleri muhalefete terk etmenin tehlikeli olacağını düşündü. Ay yıldızlı bayrağa sarıldı, mitinglerini bir bayrak denizine çevirdi. Yeri geldiğini hissettiği durumlarda millî, çoğu zaman da dinî simgelerini kullandı.

ETMEK VE BAYRAK BİRBİRİNDEN KOPARILAMAZ

Onun ekmek politikası da siyasi yarışta olan diğer bazı siyasi hareketleri etkiledi. Onlar da epey geç kalmış olmakla birlikte halka ekmek vaadinde bulunmaya başladılar. Bir tarafa ağırlık vermekle birlikte şimdi artık hiçbir parti yalnız ekmekle ve yalnız bayrakla idare edemiyor.

Esasında EKMEK ve BAYRAK, birbirini tamamlaması gereken iki simgedir. Eğer kitleler, bayrağın kendilerini doyurmayı amaçlamadığını hissederlerse, onu sallayanları yalnız bırakmaya eğilimlidirler.

Bayrağı elinde tutan siyaset, halka yakınsa bayrak sevimlileşir. Değilse bayrak sevimsiz bir simge haline gelir. Zalim 12 Eylül rejiminin Atatürk’ü halk üzerinde bir sopa gibi kullanmaya kalkması, Türkiye hapishanelerinde İstiklal Marşı’nı sopayla ezberletmesi 12 Eylül’ün de, bu simgelerin de yararına olmamıştır.  12 Eylülden bir süre sonra başında bulunduğum meslek dergisi için yazdığım İstiklal Marşı’nı anlatan bir yazımın yayımlanması, yurtsever olduğundan hiç kuşku duyulmayacak yayın kurulu tarafından bu duygularla reddedilmişti! Bunun gibi AKP hükümetinin ve cumhurbaşkanının oy kazanmak için dinî simgeleri çok kullanması, halkın bir kesininin dinden soğumasına sebep olacaktır.

Ekmeğin ve bayrağın aynı kuvvette birleşmesi şarttır. Bunu sağlayacak olan bir halk iktidarıdır. Halk kitleleri bayrağı gördükleri zaman bunun bağımsızlıkları ve özgürleri kadar ekmeklerinin de güvencesi olduğunu hissetmelidirler.

Muhalefetin bunun farkına varması iyiye işarettir (21 Mayıs 2015)